Özel Tüketim Vergisi, 2002 yılında hayatımıza dahil olmuştu. ‘Özel’ ürün olduğu düşünülen birçok tüketimden alınan verginin arabalar üzerindeki oranı ise bir hayli tartışılıyor. Bunun bir nedeni verginin vergisinin alınması olurken, bir nedeni de vergilerin arabanın fiyatını aşması oluyor. Son yıllarda giderek artan otomobil fiyatlarıyla matrahta da düzenleme yapılmadığından vergi dilimi giderek yükseliyor. 2002’den bu yana ÖTV’nin yolculuğuna buyurun birlikte bakalım.
Bizlerin kısaca ÖTV dediği uzun uzun Özel Tüketim Vergisi olarak isimlendirilen, vergi çeşidi hayatımızda belli ürünlerde ağırlığını fazlasıyla hissettiriyor.
Otomobil, motorlu araçlar, sigara başta olmak üzere tütün ürünleri, alkollü ve alkolsüz içecekler, doğal gaz, LPG, benzin gibi enerji ve akaryakıt kaynakları, lüks tüketim sayılan beyaz eşya, kürk, kozmetik ürünleri, cep telefonu, televizyon gibi birçok üründen ÖTV alınıyor.
Deneyimli otomotiv habercisi Emre Özpeynirci, ÖTV’nin yıllar içinde otomobiller üzerinde bizlere nasıl bir ağırlık yarattığını gözler önüne serdi.
2001 yılında otomobillerden sadece %18 oranında KDV alınırken, 2002 yılında KDV’ye ek olarak ÖTV hayatımıza girdi.
2002 yılında en düşük ÖTV yüzde 27 oranında olmuştu.
1600 cc ve altı motorlar baz alınarak ÖTV’nin 22 yıllık seyrinde yolculuğu vatandaş için çetin oldu.
2002 Ağustos ayından yüzde 27 olarak doğan ÖTV, 2003 Ekim ayında yüzde 30 oldu.
2004 Kasım’da da yüzde 37’ye çıkarken, 2009 Mart ayında muhteşem bir indirimle (1. geçici indirim) yüzde 18’e geriledi.
İndirim uzun sürmedi ve 2009 Haziran ayında kademeli artışa geçildi ve yüzde 27 olurken, birkaç ay içinde 2009 Ekim’de de yüzde 37’ye çıktı.
2012 Eylül ayında yüzde 40 olan ÖTV, 2014 Ocak’ta da yüzde 46 oldu.
2016 Kasım’da ‘matrah dönemi’ başladı ve oranlar yüzde 45-50-60 seviyelerinde belirlendi.
2018 Kasım’da indirimde 2. perde (2. geçici indirim) görüldü ve oranlar yüzde 30-35-60 oldu.
2019 Temmuz ayında yeniden yükselen ÖTV’de yüzde 45-50-60 oranları görülürken, 2020 Ağustos’ta yüzde 45-50 ve 80 olarak en üst dilim arttı. 2022 Ocak’ta da dilimler küçülerek payları büyüdü ve yüzde 45-50-60-70-80 oldu.
2024 Ocak ayında yaklaşık 7 aydır tüm otomobiller yüzde 80’lik dilime girerken, Özpeynirci de sordu: “Bakalım 2024’te bizi neler bekliyor?”
Özpeynirci’nin paylaşımına yapılan yorumlar da matrahlar artmadığı müddetçe vergi yükünün de artacağına yönelik oldu.
Aynı tartışmalar geçen aylarda gelir vergisi dilimlerine yönelik de olmuş,
Enflasyonla artan fiyatların vergi dilimlerindeki sabit seyri yukarı taşımasıyla
Ödenen vergiler de yükseliyor.
1 milyonluk bir araçta günümüzde 370 bin 370 TL ÖTV, 166 bin 667 TL KDV ile 537 bin 37 TL vergi ödeniyor.
Kısaca 463 bin TL’ye üretilen bir otomobile 2 katından fazla 1 milyon tutarında para ödeniyor.
